पाकिस्तानका लागि इरानका राजदूत अमेरिकाको मोस्ट वान्टेड सूचीमा

काठमाडौँ । अमेरिकी अनुसन्धान एजेन्सी एफबीआईले इरानी कूटनीतिज्ञ रेजा अमिरी मोघदमलाई आफ्नो मोस्ट वान्टेड सूचीमा थपेको छ । मोघदम हाल पाकिस्तानका लागि इरानका राजदूत रहेका छन् ।

मोघदममाथि २००७ मा अवकाशप्राप्त अमेरिकी एफबीआई एजेन्ट रोबर्ट लेभिन्सनको अपहरणको योजना बनाउन र ढाकछोप गर्न प्रमुख भूमिका खेलेको आरोप छ । लेभिन्सन मार्च ८, २००७ मा इरानको किश टापुमा पुगे र भोलिपल्ट अचानक बेपत्ता भएका थिए । अहिलेसम्म उनको बारेमा कुनै ठोस जानकारी फेला परेको छैन ।
एफबीआईले अपहरण कसरी भयो भन्ने रहस्य समाधान गरिरहेको बताएको छ । एफबीआईले मोघदमले रोबर्ट लेभिन्सनको अपहरण गरिएको सम्पूर्ण अपरेशनको सुपरिवेक्षण गरेको बताएको छ । पछि, उनले यो सम्पूर्ण मामिलाको सत्यता लुकाउन पनि काम गरेको आरोप छ ।

अहमद अमिरिनिया भनेर पनि चिनिने रेजा मोघदम पहिले इरानको गुप्तचर मन्त्रालयमा एक वरिष्ठ अधिकारी थिए । इरानका गोप्य एजेन्टहरूले उनको निगरानीमा युरोपमा काम गर्थे । एफबीआईले अझै पनि लेभिन्सनलाई कसले र कसरी अपहरण गरे भनेर पत्ता लगाउने प्रयास गरिरहेको उल्लेख गरेको छ ।

मोघदम बाहेक, एफबीआईले २ जना वरिष्ठ इरानी गुप्तचर अधिकारीहरूविरुद्ध पोस्टरहरू जारी गरेको छ । बाँकी २ इरानी गुप्तचर अधिकारीहरूमा तागी दानेश्वर (सय्यद तागी घेमी) र गुलामहुसेन मोहम्मदनिया समावेश छन् ।

यी व्यक्तिहरूलाई लेभिन्सनको अपहरणमा संलग्न भएको आरोप मात्र लगाइएको छैन, तर उनीहरूले यो सम्पूर्ण मामिलामा इरानी सरकारको भूमिका लुकाउन प्रयास गर्ने भूमिका खेलेको पनि विश्वास गरिन्छ । तागी दानेश्वर हाल इरानको गुप्तचर मन्त्रालयमा प्रति-जासूसी अधिकारी हुन्। लेभिन्सनको बेपत्ता हुँदा उनीमाथि एक अपरेटिभ मोहम्मद बसेरी (जसलाई ‘सनाई’ पनि भनिन्छ) को निगरानी गरेको आरोप छ ।

त्यस्तै गुलामहुसेन मोहम्मदनिया इरानको गुप्तचर मन्त्रालयमा वरिष्ठ उपप्रमुख रहेका छन् । उनी २०१६ मा अल्बानियामा इरानका राजदूत थिए । २०१८ मा उनलाई अल्बानियाबाट निष्कासित गरिएको थियो । मोहम्मदनियालाई अल्बानियामा आतंकवादी आक्रमणको योजना बनाएको आरोप लगाइएको थियो । एफबीआईले मोहम्मदनियाले लेभिन्सनको बेपत्ताको षड्यन्त्रको लागि पाकिस्तानको बलुचिस्तान क्षेत्रमा सक्रिय आतंकवादी संगठनलाई दोष लगाउन खोजेको बताएको छ ।

एफबीआई अधिकारी स्टीवन जेन्सेनले यी तीन अधिकारीहरू लेभिन्सनको अपहरण गरिएको योजनाको हिस्सा रहेको र त्यसपछि यो कुरा लुकाइएको बताएका छन् । एफबीआईले लेभिन्सनलाई बन्दी बनाइएको थियो र सायद उनको बन्दी अवस्थामै मृत्यु भएको हुनसक्ने अनुमान गरेको छ । २०१० र २०११ मा, लेभिन्सनको केही तस्बिर र भिडियो बाहिर आयो, जसमा उनी जीवित देखिए । तर त्यसबेलादेखि उनको बारेमा कुनै जानकारी प्राप्त भएको छैन । मार्च २०२५ मा, अमेरिकी वित्त विभागले यस विषयमा मोघदम सहित धेरै व्यक्तिहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाएको थियो ।

न्यूयोर्क टाइम्सका अनुसार, लेभिन्सन प्रशासनमा आफ्नो भूमिका बलियो बनाउन खोजिरहेका थिए । उनी एक फरार अमेरिकी अपराधीलाई इरानमा सीआईए एजेन्ट बनाउन खोजिरहेका थिए । उनी आफ्नै इच्छाले इरान गएका थिए ।

लेभिन्सनलाई अन्तिम पटक २०१० मा एक भिडियोमा देखिएको थियो, जसमा उनले ग्वान्टानामो जेलमा जस्तै सुन्तला रंगको जम्पसूट लगाएका थिए र मद्दतको लागि बिन्ती गरिरहेका थिए । उनको बन्धकका केही तस्बिरहरू २०११ मा पनि देखा परेका थिए, तर उनलाई कसले बन्धक बनाएको थियो वा उनी अझै जीवित छन् वा छैनन् भन्ने कुरा कहिल्यै स्पष्ट भएको छैन ।